Jakie odszkodowanie za odwołany lub opóźniony lot?

Dla Europejczyków najważniejszym aktem prawnym w tej materii jest Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów. Ma ono zastosowanie w przypadku lotów:

• z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego,
• z lotniska znajdującego się w kraju spoza Unii Europejskiej, lecz na lotnisko znajdujące się w kraju członkowskim, jeśli przewoźnik lotniczy obsługujący dany lot jest przewoźnikiem wspólnotowym, a państwo trzecie nie wypłaciło odszkodowania na zasadach odrębnych.

Możliwości pasażerów w przypadku odwołania lotu są zasadniczo podobne z przysługującymi w razie odmowy wpuszczenia na pokład:

• otrzymują pomoc w postaci zwrotu kosztów biletu albo zmiany planu podróży (art. 8),
• otrzymują pomoc w postaci refundacji kosztów posiłków,
• mają prawo do odszkodowania lotniczego (art. 7).

Odszkodowanie za odwołany lot nie przysługuje, jeśli pasażerowie zostali poinformowani o odwołaniu:

• co najmniej dwa tygodnie przed planowanym czasem odlotu;
• w okresie od dwóch tygodni do siedmiu dni przed planowym czasem odlotu i zaproponowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą wylot najpóźniej dwie godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej cztery godziny po planowym czasie przylotu,
• w okresie krótszym niż siedem dni przed planowym czasem odlotu i zaproponowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą wylot nie więcej niż godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowym czasie przylotu,
• gdy przewoźnik dowiedzie, że odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

W przypadku, kiedy lot będzie opóźniony w stosunku do planowego startu o:

• dwie godziny w przypadku wszystkich lotów o długości do 1 500 kilometrów,
• trzy godziny w przypadku wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1 500 do 3 500 kilometrów,
• cztery godziny w przypadku wszystkich innych lotów niż loty określone w lit. a) lub b)

pasażerowie otrzymają od przewoźnika:

• posiłki adekwatne do czasu oczekiwania,
• zwrot kosztów zakwaterowania, jeśli lot zostanie przełożony na kolejny dzień,
• odszkodowanie za opóźnienie powyżej 3 godzin,
• zwrot kosztów biletu, jeśli opóźnienie okaże się dłuższe niż 5 godzin.

Kwestia odszkodowania lotniczego dodatkowego uregulowana jest natomiast w art. 12 ust. 1 unijnego rozporządzenia. Zgodnie z nim odszkodowaniem objęte są również straty finansowe, co zostało potwierdzone w wyroku TSUE C-354/18.

Mam bilet ale nie mogę wejść na pokład samolotu (overbooking)

Overbooking jest praktyką, która jednych pasażerów doprowadza wielu pasażerów do rozpaczy. Sprzedanie większej ilość biletów niż miejsc wydaje się dość absurdalną praktyką, a jednak wiele linii lotniczych ciągle z niej korzysta. W takiej sytuacji pracownik linii lotniczej poszukuje pasażerów, którzy są w stanie zrezygnować z lotu za np. rekompensatę finansową. Rozporządzenie UE (WE) NR 261/2004 PE przewiduje możliwość uzyskania odszkodowania w przypadku odmowy wejścia na pokład wbrew ich woli.

Art 3. W przypadku odmowy przyjęcia pasażerów na pokład wbrew ich woli, obsługujący przewoźnik lotniczy niezwłocznie wypłaca im odszkodowanie, zgodnie z art. 7 i udziela pomocy zgodnie z art. 8 i 9. 

• 250 euro dla wszystkich lotów o długości do 1500 km,
• 400 euro dla lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1500 km i wszystkich innych lotów o długości od 1500 do 3500 km.
• 600 euro dla dłuższych lotów.

Odszkodowanie lotnicze może ulec pomniejszeniu o 50%, jeśli przewoźnik zaoferuje taką zmianę podróży, że czas przylotu nie przekroczy pierwotnie planowanego o:

• dwie godziny w przypadku wszystkich lotów o długości do 1 500 kilometrów,
• trzy godziny w przypadku wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1 500 do 3 500 kilometrów,
• cztery godziny w przypadku wszystkich innych lotów.

Rozporządzenie ponadto przewiduje, że w przypadku poniesienia przez pasażera szkody w większym rozmiarze, dopuszczalne jest żądanie odszkodowania uzupełniającego w drodze zwyczajnego postępowania przed sądem krajowym. Odszkodowanie może być również w formie bonu podróżnego lub innej usługi, pod warunkiem że pasażer wyrazi na to zgodę.